Huidgezondheid

Zoek je huidtype

Welk huidtype heb ik?

Verschillende factoren kunnen bepalen hoe groot de kans is dat je huidkanker krijgt. Eén daarvan is je huidtype. Met SkinVision kun je jouw huidtype leren zodat je weet hoe je je zo effectief mogelijk kunt beschermen tegen huidkanker. Ook worden adviezen, beoordelingen en zorg afgestemd op jouw situatie.

Wanneer de plek is beoordeeld als risico of hoog risico, verstrekt SkinVision op basis van je huidtype en risicoprofiel een gepersonaliseerd traject voor huidgezondheid. Je wordt bij het hele proces voor en na het bezoek aan de arts begeleid.

Hoe ga je te werk?

Open de SkinVision-app en vul de vragenlijst in voor je huidtype en risicoprofiel.

* De Fitzpatrick-schaal wordt door dermatologen gebruikt als numerieke classificatie voor huidskleur en de manier waarop de huid reageert op zonlicht.

Huidplekken en moedervlekken

Zijn alle huidplekken en moedervlekken hetzelfde?

Voor de meesten van ons zijn moedervlekken gewoon bruine vlekjes op ons lichaam waaraan we niet veel aandacht besteden. De verschillende vormen en groottes kunnen ons echter belangrijke dingen vertellen over onze huidgezondheid. Voor de identificatie van verdachte signalen van huidkanker en onze huidgezondheid is het belangrijk dat we alle soorten moedervlekken begrijpen. Wil je controleren of je huidplekken veilig zijn of een gezondheidsrisico vormen? Gebruik SkinVision om je huid te checken op tekenen van huidkanker en ontvang meteen een risico-indicatie. Dit is beter en veel nauwkeuriger dan wanneer je foto’s op internet vergelijkt.

Om te beginnen, wat is een moedervlek?

Een moedervlek of naevus is een donkere plek op je huid. Deze bestaat uit huidcellen die niet individueel, maar in een groep groeien. Deze cellen worden melanocieten genoemd en zijn verantwoordelijk voor de productie van melanine, het pigment (kleur) in onze huid. Moedervlekken verschijnen op onze huid door blootstelling aan zonlicht (ultraviolette stralen) of zijn aangeboren. Hoewel het aantal moedervlekken verschilt per persoon, hebben mensen met een lichte huid meestal meer moedervlekken omdat hun huid minder melanine bevat.

Gemiddeld hebben volwassenen 10 tot 40 moedervlekken. Moedervlekken kunnen zelfs ontstaan en verdwijnen door hormonale veranderingen, zoals zwangerschap of puberteit. De meeste mensen krijgen op natuurlijke wijze meer moedervlekken naarmate ze ouder worden en aan zonlicht worden blootgesteld. Meestal zijn deze vlekken onschadelijk. We moeten echter regelmatig controleren of onze huid is veranderd. (Maandelijks wordt aanbevolen, vooral als er huidkanker in de familie voorkomt, of minstens elke drie maanden.)

Wat voor moedervlekken zijn er?

Niet alle moedervlekken zijn hetzelfde. Dit is een kort overzicht van de soorten moedervlekken en hoe ze van invloed zijn op je huid. We hebben moedervlekken ingedeeld op basis van ontwikkeling, plaats op de huid, en typische of atypische symptomen. Op basis van deze indeling kunnen moedervlekken worden beschreven volgens meerdere classificaties. Je kunt bijvoorbeeld een gewone verworven junctionele naevus of een atypische congenitale naevus hebben.

Gewoon
Een gewone moedervlek is meestal ongeveer 5-6 mm lang en heeft scherpe randen, een glad, bolvormig oppervlak en pigmentatie. Gewone moedervlekken komen regelmatig voor op huid die is blootgesteld aan zonlicht. In zeldzame gevallen kunnen ze tot huidkanker leiden.

Atypisch
Atypische moedervlekken of dysplastische naevi zijn moedervlekken met onregelmatige symptomen. Ze hebben meestal vage of onscherpe randen, verschillen in kleur, zijn groter dan de meeste moedervlekken en hebben zowel vlakke als verhoogde delen. Hoewel dysplastische naevi sterk lijken op pre-kankerachtige en kankerachtige moedervlekken, zijn ze meestal goedaardig. Een persoon met veel dysplastische naevi kan echter meer kans lopen op huidkanker. Regelmatig zelfonderzoek is belangrijk om veranderingen in dergelijke moedervlekken te detecteren.

Congenitaal
Congenitale moedervlekken, ook congenitale naevi genoemd, zijn moedervlekken die aangeboren zijn of binnen het eerste levensjaar van de baby verschijnen. Ze worden veroorzaakt door melanocieten in de dermis (middelste huidlaag) en/of epidermis (buitenste huidlaag). Dergelijke moedervlekken kunnen zowel groot als klein zijn en worden soms pigmentvlekken genoemd. Er is een kans dat congenitale naevi later in iemands leven uitgroeien tot een melanoom. Daarom moet je ze in de gaten houden tijdens je puberteit en vroege volwassenheid.

Verworven
Verworven moedervlekken verschijnen tijdens de jeugd en in de puberteit. De meeste van deze moedervlekken zijn goedaardig en vormen geen risico, maar soms kunnen ze op latere leeftijd veranderen in kankerachtige moedervlekken. Dergelijke moedervlekken komen het meeste voor en worden meestal veroorzaakt door herhaaldelijke blootstelling aan zonlicht.

Junctionele melanocytaire naevi
Junctionele melanocytaire naevi zijn moedervlekken die ontstaan doordat melanocieten zich tussen de dermis en de epidermis ophopen. Deze moedervlekken zijn vaak enigszins verhoogd met regelmatige randen en een donkere pigmentatie, maar ze kunnen allerlei kleuren hebben (van licht- tot donkerbruin). Mensen verwerven deze moedervlekken meestal tussen hun jeugd en vroege volwassenheid. Naarmate we ouder worden, verplaatsen melanocieten zich namelijk vaak naar diepere huidlagen.

Intradermale naevi
Intradermale naevi zijn huidkleurige moedervlekken die vaak wegvallen in de omringende huid. De pigmentatie is niet zo donker als junctionele melanocytische naevi omdat ze zich in de dermis of de middelste huidlaag bevinden. Deze moedervlekken ontstaan meestal laat in de jeugd of tijdens de puberteit en komen zeer vaak voor. Ze zijn meestal goedaardig.

Samengestelde naevi
Samengestelde naevi hebben tekenen van zowel intradermale als junctionele naevi, met melanocieten tussen de dermis en dermo-epidermis. Deze moedervlekken hebben meestal een verhoogd oppervlak, met vlakke delen rond de randen. Ze bevatten meestal duidelijke randen en zelfs pigmentatie.

Halo-naevi
Halo-naevi zijn verhoogde moedervlekken omringd door huid waar de pigmentatie verloren is gegaan door inflammatoire infiltrerende cellen. Artsen weten nog altijd niet precies waardoor deze reactie wordt veroorzaakt, maar deze moedervlekken zijn meestal goedaardig. Ze hoeven alleen om cosmetische redenen te worden behandeld.

Hoe weet ik of mijn moedervlek veilig is?

Moedervlekken die als ‘veilig’ (geen kans op kanker) worden beschouwd, hebben meestal enkele veelvoorkomende kenmerken. Ze lijken meestal op gewone moedervlekken en:

· hebben scherpe randen,
· zijn glad of bolvormig,
· hebben een doorsnede van ongeveer 6 mm,
· veranderen niet geleidelijk van vorm, grootte of kleur.

Het is belangrijk om een ‘voorraad’ van je moedervlekken op te bouwen zodat je geleidelijke veranderingen kunt vaststellen. Voor de identificatie van vroegtijdige symptomen van huidkanker en vroegtijdige behandeling is het essentieel dat je begrijpt wat normaal is voor je lichaam.

Wat zijn waarschuwingssignalen dat een moedervlek mogelijk kankerachtig is?

Let op de volgende signalen voor een kankerachtige moedervlek:

• Verandering van grootte (wordt groter)
• Verandering van vorm (vooral met onregelmatige randen)
• Verandering van kleur (wordt met name donkerder of krijgt meerdere tinten)
• Verlies van symmetrie (gewone moedervlekken zijn perfect rond of ovaal en zijn meestal symmetrisch)
• Jeuk, pijn of bloeding (vormt mogelijk zelfs een korstje)
• Korsten
• Ontsteking
• Drie verschillende tinten bruin of zwart
• Verandering van hoogte (een platte moedervlek wordt dikker of hoger)
  Als je een of meer van deze symptomen constateert, laat je moedervlek dan onderzoeken door een arts.

Loop de ABCDE-checklist af

Professionals gebruiken deze handige checklist vaak wanneer ze patiënten vertellen waarop ze moeten letten om melanomen te detecteren.

• Asymmetrical (asymmetrisch) – Melanomen zijn duidelijk asymmetrisch
• Border (rand) – Melanomen hebben onregelmatige randen
• Colours (kleuren) – Melanomen hebben minstens twee duidelijke kleuren
• Diameter – Melanomen zijn groter dan 6 mm in doorsnede
• Enlargement (Vergroting) – Melanomen worden geleidelijk groter

Meer informatie: ABCDE-zelfcheck voor melanomen

Informatie over huidkanker

Wat is huidkanker en wat is de oorzaak?

Huidkanker is een van de meest voorkomende vormen van kanker en kan zich overal op de huid voordoen. De meest voorkomende huidkanker is geen melanoom, zoals basaal- en plaveiselcelcarcinoom. De eerste signalen van dergelijke huidkanker zijn vaak plekken of beschadigingen op de huid die op een onnatuurlijke manier groeien.

Het aantal gevallen van huidkanker neemt al tientallen jaren toe. In een vroegtijdig stadium kunnen de meeste soorten huidkanker worden behandeld. Daarom is het belangrijk om je huid regelmatig te checken op onregelmatigheden en een arts te raadplegen wanneer je iets ziet waarover je je zorgen maakt.

Hoewel melanomen de gevaarlijkste vorm zijn, is het nog wel belangrijk om aandacht te besteden aan andere huidkanker en te begrijpen in welke vorm deze voorkomen.

Huidkanker wordt veroorzaakt door een mutatie in het DNA van huidcellen. Maar wat veroorzaakt deze mutatie? In de meeste gevallen is het antwoord blootstelling aan uv-stralen in zonlicht. Zowel ‘normale’ dagelijkse blootstelling wanneer je buiten bent als actief zonnebaden. Maar de mutatie gebeurt vaak op plekken waarop geen direct zonlicht valt, dus er spelen andere factoren mee. Uit onderzoeken is gebleken dat blootstelling aan giftige stoffen een oorzaak kan zijn, bijvoorbeeld in de omgeving waar je woont. Ook kan huidkanker genetisch zijn bepaald.

Plekken die je in de gaten moet houden

Hoe ziet huidkanker eruit?

Asymmetrie
Moedervlekken die niet klein en rond zijn, kunnen wijzen op een risico. Deel een moedervlek in gedachten in tweeën. Als beide zijden niet identiek zijn, moet je laten controleren of de moedervlek een kans op huidkanker vormt.

Rand of kleur
Zie je een rand rond de moedervlek of beschadiging? Deze groei is niet natuurlijk en je moet de moedervlek laten controleren. Ook als je andere kleuren ziet dan bruin/lichtbruin, moet je alert erop zijn.

Ontwikkeling
Moedervlekken die geleidelijk veranderen, zijn een reden tot zorg. Deze ‘ontwikkeling’ van een moedervlek is niet natuurlijk, dus je moet die goed in de gaten houden. Raadpleeg een arts als je veranderingen ziet.

Waar komt huidkanker het meest voor?

Huidkanker kan overal op de huid voorkomen, maar er zijn een paar plekken waar huidkanker vaker optreedt. Dit heeft ook met diverse factoren te maken, zoals gender, genetische aanleg, en blootstelling aan zonnestralen op een bepaald gebied. Zoals je kunt zien, kun je sommige plekken lastig zelf checken. Je kunt zo nodig de hulp van een partner of vriend(in) vragen.